3. Xenotransplantatie en de
maatschappelijke discussie
Door Johan van Dongen
De te hoge prijs voor de "Tweede
Schepping"
De fase dat de mens in staat zal zijn het
leven te regelen is aangebroken. Alle leven, dus ook het menselijke leven, zal volledig
door de mens worden beheerst. Na de medische revolutie in de afgelopen eeuw is er een
nieuwe schepping op komst, de Tweede Schepping. Toch begint de homo sapiens van onze tijd,
die totnogtoe niets dan oorlogen, vervuiling, racisme en de voortdurende dreiging van
atomaire oorlogen hebben gecreëerd, te begrijpen dat het zo niet langer kan. Tergend
langzaam beginnen we ons te realiseren wat er de afgelopen eeuw met onze (medische)wereld
is gebeurd. We staan op een kruispunt waarop we mijns inziens moeten afslaan, omdat we het
momentum bereikt hebben waarop we een nieuwe macht van ongekende omvang verwerven. En de
prijs die wij voor deze dodelijke macht, die onder andere ook geleid heeft tot de ziekte
aids, betalen, wordt ongekend hoog. En deze nieuwe macht zal onvermijdelijk zal leiden tot
een schepping of ontwerping van de nieuwe mens.
Spel met de natuur
De razendsnelle ontwikkeling van de medische wetenschap heeft de grens tussen
sciencefiction en werkelijkheid volledig vervaagd. De wereld verandert zo snel, dat het
ons een bijna onnavolgbaar en oncontroleerbaar perspectief biedt op nieuwe en zéér
huiveringwekkende mogelijkheden.
Xeno-orgaantransplantaties, genetisch gemanipuleerd voedsel, gekloonde reageerbuisbaby's
en diepvriesmensen zullen, als we het de wetenschap toestaan, slechts een begin markeren
van een ontwikkeling die de mens tot een bedreigde diersoort zullen maken. Het is al lang
niet meer ondenkbaar dat onze toekomstige generaties worden veranderd door de eugenetica;
de bewaking van onze genetische kwaliteit om overdracht van ongunstige erfelijke
informatie te voorkomen. Sterker nog, we zijn al lang onderweg, want de geleerden komen
elke dag een stap dichter bij de ontcijfering van de meest subtiele biochemische codes van
de natuur en elke nieuwe ontdekking verschaft ons nog huiveringwekkender mogelijkheden
voor een 'spel' met de natuur. De medische wetenschap is tot een industrie verworden
waarbij de ingrepen gecatalogiseerd zijn in de zin van: welke reserve-organen wenst u aan
te schaffen? Wilt u grotere en en efficiënter werkende hersenen? Of, wilt u liever een
lever van een aap dan van een varken?
Kroonprins Charles
Steeds meer vooraanstaande mensen komen in het geweer tegen het onvoorstelbare gesol van
de mensheid met de natuur. Zo ook de Engelse prins Charles van Wales. In een toespraak
voor de BBC radio, een van de zogenaamde Reith lezingen en vernoemd naar de oprichter van
de BBC, heeft de Britse kroonprins krachtig stelling genomen tegen moderne wetenschappers
die als 'tovenaarsleerlingen' spelen met de natuur. Hij geeft in zijn rede aan: 'dat de
wetenschap niet langer mag knoeien met de leefomgeving van de mens. Ze moet de door God
geschapen aarde respecteren. Als letterlijk niets meer heilig is, wat is er dan tegen om
onze hele wereld als een soort groot laboratorium van het leven te zien met alle
desastreuze gevolgen op lange termijn?'
Oud-Minister Jo Ritzen
We leven niet alleen in een tijd waarin alles wat in onze verbeelding leefde mogelijk is
geworden, maar ook gaan de mogelijkheden nog verder dan wij ons nu kunnen voorstellen. In
de afgelopen eeuw is het steeds moeilijker geworden om "sciencefiction" van
wetenschap en nonsens van reële mogelijkheden te onderscheiden. Dit alles leidt tot een
totale onzekerheid waarvoor uiteindelijk geen oplossing meer beschikbaar is. We zijn te
ver doorgeschoten. En ook al mogen de hooggeleerde heren de overdreven berichtgeving van
ondergetekende en van velen met mij betreuren, het zal uiterst moeilijk worden om de
ongeremde speculatieve en soms levensgevaarlijke wetenschappelijke onderzoekingen af te
stoppen. Wetenschappers zijn de eersten die moeten toegeven dat ze precies kunnen
voorspellen wat er werkelijk na zoiets als een xenotransplantatie kan gebeuren. Toch komt
daar langzaam verandering in. Steeds meer slagen wij erin om de nieuwsgierigheid van de
wetenschap van vandaag te beteugelen. Wij moeten hen duidelijk maken dat de prijs die wij
voor de bevrediging van hun nieuwsgierigheid moeten betalen veel te hoog is geworden.
'Geen enkele onderzoeker mag zich onttrekken aan de wensen van de samenleving', aldus oud
minister Ritzen tijdens zijn discussie met van Duinen van de landelijke
wetenschapsorganisatie NWO. Ritzen vindt dat er een einde moet komen aan het tijdperk
waarin topwetenschappers volstrekt hun eigen gang gaan, wars van wat de politiek en de
samenleving ervan vinden. Maar van Duinen pareert met "Er moeten wetenschappers zijn
die zich nergens wat van aan trekken, de vrije geesten waar je jarenlang geen idee hebt
van wat ze aan het doen zijn, zijn broodnodig. Dát menselijk potentieel is wezenlijk voor
de samenleving", zo vindt hij. En zo zijn de politieke en medische messen geslepen.
Geen sprake van een breed publiek
xeno-debat
Voor de eventuele gevaren met xenotransplantaties en van de zogenaamde maatschappelijke
discussie daarover zal de gewone man niet wakker liggen. Bovendien weet men maar al te
goed wat andere voorbeelddiscussies zoals: de Bijlmermeer Enquête -na de ramp met de El
Al Boeing in de Bijlmermeer-, de vuurwerkramp in Enschede en recentelijk nog de brand bij
het afvalverwerkingsbedrijf ATF in Drachten hebben opgeleverd. Néé, Amsterdam, Enschede
en Drachten hadden en hebben niets te verwachten. Het medisch onderzoek naar de gevolgen
van de ramp in de Bijlmer is langgeleden gestaakt, in Enschede is volgens de officiële
reacties niemand ziek geworden en de eerste kennisgeving van het gemeentehuis in
Smallingerland in Drachten was, dat er volstrekt niets aan de hand was. En dat laatste
werd uitgesproken door politiek verantwoordelijken, ondanks het feit dat er 480 ton
uiterst chemisch afval in vlammem opging. Intussen zijn wel veearts Anton van der Paauw en
politieagente Hendrika van der Harst en enkele van haar collega's ziek geworden. En
volgens een woordvoerder van de stichting Boerenverstand is er bij runderen inmiddels
koeienaids vastgesteld. U zult zich misschien afvragen wat dit alles met de
maatschappelijke discussie over xenotranplantatie te maken heeft? Ik denk van alles. Het
is nodig vast te stellen hoe de machtsposities in Nederland verdeeld zijn en hoe er met
verantwoordelijkheden wordt omgesprongen. Als we in verband daarmee de discussie over
xenotransplantatie in ogenschouw nemen, dan kan ik niet anders dan concluderen dat er van
een breed publiek debat geen sprake is. De media hebben er in ieder geval hoegenaamd geen
aandacht aan besteed. Vertegenwoordigers van de zeven grootste politieke partijen in ons
land, die ik in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag persoonlijk mijn boek "Pleidooi
voor de aap" heb overhandigd met het verzoek om de discussie over xenotransplantatie
op te starten, hebben nimmer gereageerd. De enkele honderden personen die wel aan het
debat hebben deelgenomen zijn alleen de voorstanders, de pro's uit het farmaceutische-,
medische- en wetenschappelijke onderzoekscircuit en hun tegenstanders de contra's oftewel:
Milieubeschermers, antivivisectie bewegingen en religieuze groeperingen.
Niet het laatste woord over het xeno-debat
"Eerste trap"
Eventjes een onderzoekje laten uitvoeren door het Rathenau Instituut van de Koninklijke
Nederlandse Academie voor de Wetenschap KNAW over "Hoe het publiek denkt over
technologische alternatieven als xenotransplantatie, kunstorganen en het kweken van
organen uit embryonale stamcellen" kan ik persoonlijk geen maatschappelijke discussie
vinden. Evenmin vind ik dat van artikelen in dagbladen waarin viroloog Ab Osterhaus, Huub
Schellekens, microbioloog en directeur van het Gemeenschappelijk dierenlaboratorium van de
Universiteit Utrecht en oud-medewerker van TNO-Rijswijk, Jan IJzermans,
transplantatiechirurg in het Dijkzigt Ziekenhuis te Rotterdam en Frans Claas, hoogleraar
transplantatie-immunologie aan de Universiteit van Leiden hun betoog voerden. Zij zijn
namelijk allen belanghebbenden.
Nee, het laatste woord is nog niet gezegd met een dagje converseren onder het genot van
een goed glas. Immers, een goede maatschappelijke discussie dient een tweetrapswerking te
hebben zoals destijds met de discussie over "recombinant DNA-onderzoek in
discussie" in 1978, toen Nederland bijna ontplofte. Deze discussie was pas
maatschappelijk, want daarin richtte men zich in eerste instantie op opinieleiders en
actief betrokkenen. Onder de 500 mensen die zich toen opgaven waren leraren, politici (uit
de Eerste en Tweede Kamer, de gemeenteraad of uit het partijkader), ambtenaren (van
ministeries, hinderwetafdelingen, arbeids- en milieu-inspecties), bedrijfsartsen,
industriëlen, werknemers in de chemische industrie, journalisten, studenten, hoogleraren,
wetenschappelijk medewerkers, veiligheidsmensen en universiteitsbestuurders.
"Tweede trap"
De tweede trap dient zich dan op een groter publiek te richten. Dit kan door het massaal
inschakelen van de media waaronder radio, televisie, dag- en weekbladen, bibliotheken
middels grote en kleine tijdschriften en enquêtes. Pas dan is er sprake van een échte
maatschappelijke discussie.
"Natrap"
Men kan wel zeggen dat elk medicijn, kunstorgaan of xenotransplantaat dat op de markt komt
uitgebreid wordt getest, maar die test vertelt en vermeld de ontvanger ervan én de
onderzoeker niet wat er gebeurt als iemand meerdere medicijnen slikt. Er zijn patiënten
die soms tientallen medicijnen tegelijk slikken. En er wordt immers alleen maar getest op
bijwerkingen van één soort medicijn en niet op een combinatie daarvan. Bovendien vinden
dergelijke testen ook nog in dieren plaats die niet of nauwelijks naar de mens te
extrapoleren, lees te vertalen, zijn. En als ze al op mensen getest worden, dan is het
alleen maar bij gezonde mannen tussen de veertig en zestig jaar oud. Onderzoekers en
artsen gaan er eveneens voor het gemak van uit dat alle mensen biochemisch identiek zijn.
Maar hoe medicijnen op ons inwerken, hoe ons lichaam daar op reageert, ja, dat is een
ander chapiter. De ene patiënt breekt bijvoorbeeld medicijnen namelijk sneller af dan de
ander. Vandaar dat een medicijn bij de een 'goed aanslaat', terwijl het medicijn bij een
andere patiënt, zelfs bij hoge doseringen, matig, slecht of in het geheel niet presteert.
Bij de in dieren uitgeteste medicijnen is dit alles nog dramatischer.
Ethiek
Er zijn zeer duidelijke ethische bezwaren tegen de wijze waarop de medische wetenschap op
dit moment (xenotransplantatie) onderzoek uitvoert en de uitkomsten daarvan toepast op
mens en dier. Beschikbare (dierlijke) organen moeten onder steriele geïsoleerde condities
worden bewaard. Het verkregen weefsel of organen moeten operatief worden verwijderd en
langdurig gecontroleerd worden op mogelijke infecties. Menselijke ontvangers zullen altijd
het gevoel houden dat het hele gebeuren een experiment is dat, als het al ergens toe
leidt, in ieder geval naar de patiënt leidt. Bovendien, als het optimisme van de
transplantatiechirurgen bewaarheid blijkt, dan zal slechts één procent van alle
dierlijke orgaanleveranciers bruikbaar zijn voor transplantatie (red.)
Ik kan mij de woorden van de eerste harttransplantatiepatiënt nog herinneren en diezelfde
woorden spreken juist vandaag de dag nog boekdelen: "Medicines? They're killing me...
I can't sleep, I can't eat... I can't do anything but lying and eating medicines. They're
at me all the time with needles and pins... All day and all night. It's driving me
crazy".
En volgens Prof. Dr. Ivan Wolffers weten de patiënten die een goed medicijnenboek lezen
vaak meer dan de huisarts. Want zo zegt hij: "De dokter weet het te vaak niet, of het
nou een genees- of wasmiddel is, het product moet worden verkocht. Die nieuwe medische
middelen worden wel op de markt gebracht als fantastisch en veilig, maar dat is een
lachertje. De farmaceutische industrie kan alles wel met glans beweren, omdat nog niemand
het tegendeel kan bewijzen".
Pro' en Contra's
Bromfietshelm onder de hamer
Volgens insiders in de medische wetenschap zouden mensen in genetisch opzicht veel op
dieren lijken. Zo blijkt het DNA van de chimpansee en de mens voor 98,8 procent gelijk te
zijn. Dat vinden ook de Belg Mark Waer, hoofd van het laboratorium voor Experimentele
Transplantatie en hoogleraar nefrologie, nierziekten (red.), aan de Katholieke
Universiteit van Leuven. In 1997 schatte van Waer in dat binnen vijf tot tien jaar de
xenotransplantatie routine matig kan worden uitgevoerd en dat de hyperacute afstoting,
waar ik reeds eerder over sprak, onder controle zou zijn gebracht.
Ook medicus Eelco Bouwman van de vakgroep Algemene Heelkunde van de Universiteit van
Leiden, die al jarenlang onderzoek naar xenotransplantatie verricht, geeft aan, dat er
niet langer gedraald mag worden met de toepassing ervan naar de mens. Hij vindt het tekort
aan humane organen te nijpend worden. Een frappant detail van zijn betoog in het blad
Natuur & Techniek is wel het feit, dat een van de oorzaken in de daling van het aantal
beschikbare donororganen de verplichting was om: "Brommerrijders een helm te laten
dragen", want dit zorgde volgens hem voor een grote daling van het aantal potentiële
kandidaten voor het leveren van organen. Hij vond de helm wel een wijze beslissing, maar
toch, zo stelt hij: "Kregen transplanteurs wel minder werk." Het verschil van
1,2 procent genetische eigenschappen tussen aap en de mens maakt dus kennelijk het
verschil. Niét? En dit verschil van 1,2 procent levert bij medicus Eelco Bouwman dus
kennelijk de opmerking op om voor een hogere mortaliteit onder onze motorscheurders te
pleiten.
Erasmus Universiteit Rotterdam
De Belg Van Waer, die in het Belgenland te weinig steun ondervond voor zijn ideeën over
de xenotransplantatie, zocht deze uiteindelijk over de Nederlandse grens. Samen met Hans
Jeekel en Richard Marquet, beiden van de vakgroep Algemene Heelkunde van de Erasmus
Universiteit Rotterdam EUR sloegen zij, als eersten in Nederland, de handen ineen om de
weerstand tegen xenotransplantatie weg te nemen. Ze werden daarbij gesteund door
bevindingen van een team gespecialiseerde xenotransplantatiechirurgen uit de Engelse stad
Cambridge. Daar werd namelijk reeds in 1996 ijverig geëxperimenteerd met transgene
varkens waarin menselijk erfelijk materiaal is ingebracht. Het ligt in de bedoeling om op
korte termijn xenotransplantaties uit te voeren op mensen, aldus Engelse medici een jaar
later.
Biobommen
Inmiddels heeft men, met het oog op xenotransplantaties, menselijk erfelijk materiaal
overgebracht naar muizen, koeien, varkens, apen en schapen. Van koeien en varkens die
elkaar's genen krijgen, kijkt niemand meer vreemd op. En het bevreemd ze ook niet dat
chemische industrieën miljoenen investeren in de kweek van nieuwe genetisch
gemanipuleerde planten, ook wel Frankensteinvoedsel genoemd, omdat die beter bestand
zouden zijn tegen onkruidbestrijdingsmiddelen. Daarbij snijdt het mes volgens hen aan twee
kanten, want genoemde industrieën produceren namelijk ook de bestrijdingsmiddelen.
Biomedical Primate Research Centre BPRC
In het BPRC van het Technisch Natuurkundig Onderzoeksinstituut TNO te Rijswijk (ZH) wordt
al tientallen jaren xenotransplantatie onderzoek verricht met behulp van ratten, cavia's,
varkens en apen. Bij dit onderzoek omzeilt het instituut op slinkse wijze de Nederlandse
wetgeving door gebruik te maken van uit Engeland geïmporteerde genetisch gemanipuleerde
varkens. Reden voor deze handelwijze is dat er in ons land in het geheel geen duidelijke
wetgeving voor xenotransplantatie voorhanden is. Destijds bleek dat de firma Imutran, een
dochteronderneming van de farmaceutische gigant Sandoz, reeds varkens hadden gefokt die
geschikt waren voor transplantatie van organen naar de mens. Sterker nog, in januari 1997
werd bekend gemaakt dat dit bedrijf al 25 patiënten had geselecteerd voor
xenotransplantatie met een varkenshart. Organisaties ter bescherming van dieren reageerden
furieus. De regering in Londen liet toen direct bij monde van minister Stephen Dorrell
weten dat het, gelet op het feit dat de medisch-ethische discussie nog loopt, veel te
vroeg is voor zo'n grootschalig experiment.
Is Jane Goodall belazerd door TNO?
Apenvorster Jane Goodall, die al jaren onderzoek verricht naar het gedrag van apen en van
wie bekend is dat zij alle vormen van experimenten op dieren verafschuwt, hield op 26 juni
1993 op het congres Pithecanthropus in Leiden een lezing waarin ze nadrukkelijk
waarschuwde voor het gevaar van xeno-beenmergtransplantatie van de aap naar de mens. Zij
doelde daarbij op plannen van TNO om apenbeenmergcellen te transplanteren naar
aids-patiënten. Goodall, die daarvan op de hoogte werd gebracht door de apenvakbond Pro
Primates, verwoordde het alsvolgt: 'stel je voor dat zo'n experiment succesvol zou zijn,
wat zou dat dan betekenen voor de laatste chimpansees die de wereld nog telt?' Professor
Dik van Bekkum, toenmalig directeur van TNO-Rijswijk, bevestigde op datzelfde congres dat
hij: "De mogelijkheden van dergelijke proeven bestudeert maar het idee verkeert nog
in een oerstadium". Het is volgens hem: "Interessant dat chimpansees resistent
zijn tegen aids en dat biedt aanknopingspunten. Maar het is helemaal de vraag of het
wetenschappelijk gezien tot een proef komt en daarnaast is het ook nog de vraag in
hoeverre zo'n experiment maatschappelijk haalbaar is. In die zin is het betreurenswaardig
dat hieraan ruchtbaarheid is gegeven en daardoor valse hoop wordt gewekt bij mensen die
met een virus zijn geïnfecteerd".
Apenhotel Rui Dellots de la Selva
Naast Goodall is ook de rest van de wereld nogal huiverig om xenotransplantaties uit te
voeren, maar dat deert wetenschappers blijkbaar niet. Want slechts anderhalf jaar na het
oerstadium van medicus van Bekkum, gaven artsen in 1995 ruchtbaarheid aan het feit dat zij
een beenmerg xenotransplantatie hadden uitgevoerd. In San Francisco USA slaagden collega's
er in om het beenmerg van een baviaan te implanteren in de 38-jarige aids-patiënt Jeff
Getty. En een saillant detail is, dat van Jeff enkele weken na de ingreep niets meer werd
vernomen.
In Amerikaanse medische tijdschriften
verschenen, zonder dat Goodall daarvan op de hoogte was, advertenties van het BPRC waarin
de Rijswijkse chimpansees aangeboden werden voor medisch onderzoek. Erger nog, na de
uitspraken van de Engelse minister van Volksgezondheid Stephen Dorrell, kwam er een verbod
op het gebruik van chimps aldaar en verschoof derhalve het onderzoek naar Nederland. En in
Nederland was de maatschappelijke discussie over xenotransplantatie nog niet eens gevoerd.
Begrijpt U? Maar antivivisectie bewegingen zitten niet stil. Dus onder aanvoering van
Goodall, Desmond Morris en Sir David Attenbrough alsmede de Nederlandse stichting
"Een Dier Een Vriend" wordt in de toekomst het BPRC gesloten. Aids aap Koen,
waaraan ik mijn boek "Pleidooi voor de aap" heb opgedragen, komt eindelijk na
een jarenlange gevangenisschap vrij. Hij kan dan hopelijk gaan genieten van een lange
vrijheid in het vakantiecentrum Primadonus, in het Spaanse Rui Dellots de la Selva.
India en Pakistan op het vinkentouw
In Nederland was men dus gewoon bezig om varkens- en apenharten uit Cambridge in bavianen
en andere apen te transplanteren. Want volgens dokter Richard Marquet, experimenteel
microchirurg van de EUR en oud medewerker van TNO-Rijswijk, moet er niet te lang gewacht
worden met het wettelijk toestaan van xenotransplantaties naar de mens. Want, zo vindt
hij: "Als er te lang gedraald wordt met die eerste xenotransplantatie, dan wordt er
straks onder verre van optimale omstandigheden dergelijke technieken uitgevoerd in landen
als India en Pakistan. En daar schiet niemand wat mee op. De patiënt niet, want die zal
aan acute afstotingsverschijnselen overlijden. Maar ook de wetenschap niet, omdat niet
vastgesteld kan worden waarom het een mislukking is. En daar gaat het om".
Toch vreemd zo'n uitspraak, want ik kan me
nog een uitspraak van hem in een wetenschappelijk artikel herinneren waarin hij stelt:
"Goede overlevingsresultaten bij xenotransplantaties kunnen slechts verkregen worden
met behandelingsmethoden die nauwelijks met het leven verenigbaar zijn". Inmiddels
stuurt de farmaceutische multinational Novartis, die zich toe legt op experimenten met
xenotransplantaties, in 1999 enthousiaste persberichten en wetenschappelijke artikelen de
wereld in. De belangrijkste auteur van deze artikelen werkte overigens voor Novartis. Ik
bedoel maar! 'Het is een leuke doorbraak dat alle mensen die de afgelopen tien jaar
levende varkenscellen kregen toegediend, zijn verschoond gebleven van enge virussen',
erkent Marquet als ondersteuning.
Niet integere overheid
Ondanks het feit dat de discussie over xenotransplantatie in Nederland niet is gevoerd is
men volgens Marquet gewoon al tien jaar doende met deze vorm van transplanteren. Hoor en
wederhoor heeft dus toen en zelfs nu nog in het geheel niet plaatsgevonden. Onze overheid,
die geld uittrekt voor de beoordeling van een wetenschappelijk technische ontwikkeling
loopt dus volledig achter de ontwikkelingen aan. En ik dacht nou juist dat onze
regeringsvertegenwoordigers er vooral zitten om te voorkomen dat besluiten door een
selectieve groep uit onze samenleving worden genomen? Maar de belangen zijn groot. En het
zijn blijkbaar de hoofdverantwoordelijke medici in Nederland die, in tegenstelling tot de
politiek, de echte richting op medisch gebied aangeven. En precies daarom is Professor
Kootstra, hoofd van de afdeling Algemene Heelkunde van de Universiteit van Maastricht, met
honderden orgaantransplantaties op zijn naam, het met Marquet eens. Want hij stelt in 1997
in Dagblad de Limburger: "Het zijn niet zozeer de ethische bezwaren die tellen, maar
vooral het risico dat er door xenotransplantaties een dierlijk virus kan gaan circuleren.
Desondanks is hij zeer optimistisch daar waar het succesvolle xenotransplantaties op korte
termijn betreft. Volgens hem klinkt het transplanteren van varkensorganen de mensen nu nog
wat onwennig in de oren maar uiteindelijk zal het gezond verstand zegevieren".
De wereld als natuurkundig product
Vooraanstaande wetenschappers, waaronder vele Nobelprijswinnaars en politici, dragen
veelvuldig oplossingen aan om medische problemen op wereldniveau het hoofd te bieden. En
zij doen dit in een overbevolkte wereld waarin (burger)oorlogen, honger en een
biologische-chemische milieuvervuiling de boventoon voeren. Diezelfde verantwoordelijke
aandragers van oplossingen zien mijns inziens de wereld als een natuurkundig product dat
je vooral niet zijn gang moet laten gaan, en daarom grijpen ze in. Natuurlijk doodgaan is
onnatuurlijk vinden zij en dus wordt met behulp van de immer ongelijke verdeling van
rijkdom ingegrepen in diezelfde natuur. Een niets ontziend ingrijpen waarbij van alle
toepassingen van moderne biotechnologie de erfelijke verandering van mens en dier in onze
tijd het meest omstreden is. Maar het is juist de belangengroep die weet wat het verleden
op gebied van transplantaatbeschermende medicamenteuze behandelingen heeft teweeggebracht.
En bovendien is er praktisch geen donororgaan meer verkrijgbaar dat niet besmet is met
virussen die op den duur voor grote medische problemen zorgen. Ook is de afstotingsreactie
van het lichaam op vreemd weefsel slechts marginaal te controleren al doet de wetenschap
samen met de farmaceutische industrie haar best ons van het tegendeel te overtuigen.
Steeds meer wordt het biologisch evenwicht
in onze beschaving verstoord. Men doet dit voornamelijk om technieken te patenteren en er
een commercieel product van te maken dat veel geld oplevert. Zo worden natuurlijke
kruidengeneesmiddelen die voor eenieder vrij in de natuur te vinden zijn, door de
farmaceutische industrie genetisch omgebouwd tot een verkoopbaar product. Elke medicus en
wetenschapper weten dat de werkelijke oorzaak van welke ziektevorm dan ook is gelegen in
de vervuiling van ons lichaamsmilieu. Vervuiling met giftige en in negentig procent van de
gevallen niet werkende medicijnen en nieuw gecreëerde micro-organismen. Elke kwaal die
ons immuunapparaat aanvalt wordt door hen beargumenteerd als zijnde het gevolg van een
langzame afbraak van onze cellen door microben als bacteriën, schimmels en virussen. Maar
dat klimaat wordt wel door de voedsel- en medicijnproducenten geschapen. Al meer dan een
eeuw is de wetenschap doende met het systematisch uitwisselen van pathogene
micro-organismen tussen mens en dier. Proefnemingen die qua doelstelling, vorm en inhoud
zeer divers zijn, maar zich allemaal - zonder uitzondering - richten op de manipulatie van
ons immuunsysteem. Manipulaties die er soms toe leiden dat mensen juist bevattelijk worden
voor infecties. In de ergste gevallen leveren ze ons een volkomen ontregeld immuunsysteem
op, zoals dat nu bij aids en in de toekomst zeker bij xenotransplantatie het geval zal
zijn.
En de politiek zal met zijn onmacht, of liever gezegd met z'n onkunde, vanuit haar
verantwoordelijkheid moeten beslissen over de steeds verdergaande afbraak van ons
leefmilieu en alles wat daarmee samenhangt. Gelukkig blijven ze tot in lengte van dagen
verantwoordelijk voor hen besluiten. Een verantwoordelijkheid waarop we ze zeker zullen
aanspreken om te voorkomen dat we eindigen als mensratten zoals afgebeeld in dit artikel.
Bronnen:
Info Dialyse Vereniging Maastricht in samenwerking met het Academisch Ziekenhuis
Maastricht en de nierpatiëntenvereniging (1997) Leidt Wet Orgaandonatie tot opheffing
donortekort.
Bruinsma, Jet (1997) Proefdieren zijn beter
beschermd dan proefpersonen.
Chavez-Peon F. et al (1971) Humoral factors
in experimental renal allograft and xenograft rejection.
Daniëlle Vogels 1997 Dieren als donor
serieuze optie.
Dongen van J.J. (1997) Pleidooi voor de
aap. De waarheid achter aids en andere virusinfecties. E-boek www.fonteine.com
Dongen van J.J. (2002) AIDS de grootste
misdaad in de medische geschiedenis. E-boek
ww.fonteine.com
Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (1978) DNA-onderzoek in discussie.
Marquet R.L. et al. (1976) Xenogene
Heterotope Harttransplantatie. Microchrirurgie no 2.
Proefdiervrij (1997) Proeven op levende
dieren, een pijnlijke vergissing.
Rutenfrans, Chris (1997) Natuurlijke dood
is een jurisisch begrip.
Science & Ethics of
Xenotransplantation. 14 Ridgeway Road, Sheffield, S122SS UK
Vivisection Information Network.
Vivisectionkills@hotmail.com
Vogels D. Natuur & Techniek Dieren als
donor serieuze optie.
www.rathenau.knaw.nl
www.xenotransplantation.nl
