Een nieuwe meta-analyse, gepubliceerd in BMC Medicine, wijst uit dat patiënten die anti-obesitasmedicatie (AOM’s) gebruiken weliswaar aanzienlijk gewicht verliezen tijdens de behandeling, maar vaak opnieuw aankomen nadat ze met de medicatie stoppen. Onderzoekers, waaronder Xiaoling Cai en Linong Ji, analyseerden gegevens van 11 internationale gerandomiseerde studies met in totaal 1.574 patiënten in behandelingsgroepen en 893 in controlegroepen.
De onderzochte medicijnen omvatten zes AOM’s die goedgekeurd zijn door de Amerikaanse FDA, waaronder orlistat, phentermine-topiramaat, naltexon-bupropion, en meerdere GLP-1 receptoragonisten (zoals semaglutide en tirzepatide), die oorspronkelijk voor diabetes ontwikkeld zijn maar steeds vaker worden ingezet voor gewichtsverlies.
De analyse laat zien dat gewichtsverlies tijdens het gebruik van AOM’s aanzienlijk is, maar dat gewichtstoename vaak begint vanaf 8 weken na het stopzetten van de medicatie. Die toename houdt gemiddeld 20 weken aan, waarna het gewicht zich lijkt te stabiliseren. Hoeveel gewicht weer wordt aangekomen, varieert per type medicijn en per patiënt, afhankelijk van factoren zoals de duur van de behandeling en de mate waarin patiënten ook leefstijlveranderingen zoals dieet en beweging doorvoerden.
Een opvallend voorbeeld is tirzepatide: deelnemers die een 36 weken durende behandeling kregen en daarna overstapten op een placebo, kwamen bijna de helft van het verloren gewicht weer aan. Ook andere AOM’s lieten een vergelijkbaar patroon zien, zij het in verschillende mate.
Hoewel het onderzoek zorgvuldig werd uitgevoerd, merken de auteurs op dat het geen interventies zoals bariatrische chirurgie of intensieve leefstijlprogramma’s heeft meegenomen, wat de vergelijking met andere vormen van gewichtsverlies beperkt. Toch wijzen ze erop dat gewichtstoename na succesvolle behandeling ook bij chirurgische ingrepen vaak voorkomt.
De bevindingen benadrukken het belang van langdurige ondersteuning en het integreren van leefstijlveranderingen bij het stoppen van AOM’s om blijvend gewichtsverlies te bevorderen. Ze roepen ook vragen op over hoe AOM’s het best ingezet kunnen worden op de lange termijn – mogelijk als chronische behandeling in plaats van kortdurende kuur.